Xem thông tin nhiệm vụ KHCN đang tiến hành
Tên nhiệm vụ Điều tra, thu thập, đánh giá và bảo tồn nguồn gen giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương tại tỉnh Quảng Ngãi.
Mã số nhiệm vụ QGT35.ĐT.01/2022
Tổ chức chủ trì Trường Đại học Quy Nhơn
Cơ quan chủ quản Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Ngãi
Cấp quản lý nhiệm vụ Cấp tỉnh
Chủ nhiệm nhiệm vụ TS. Nguyễn Thanh Liêm
Đồng chủ nhiệm
Cán bộ phối hợp

ThS. Hồ Tân; PGS. TS. Võ Minh Thứ; TS. Trần Thanh Sơn; TS. Phạm Thị Thu Hà; ThS. Lê Thanh Trà; TS. Đặng Thị Mai Trâm; TS. Trương Thị Huệ; TS. Bùi Hồng Hải; ThS. Nguyễn Thị Y Thanh; TS. Đinh Quôc Việt

Mục tiêu

- Điều tra, thu thập và đánh giá nguồn gen giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương tại tỉnh Quảng Ngãi nhằm xác định nguồn gốc, định danh loài, đặc điểm sinh thái, nông sinh học của 02 giống.

- Phục tráng được giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương đúng với đặc điếm của giống, có độ thuần cao (99,9%), giữ được đặc điểm tốt về sinh truửng, phát triển và chất lượng đế phục vụ lưu giữ, bảo tồn nguồn gen và phục vụ sản xuất.

- Sản xuất được hạt giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương cấp siêu nguyên chủng (SNC) và cấp nguyên chủng (NC) để phục vụ xây dựng mô hình sản xuất thâm canh với quy mô 6 ha (mỗi giống lúa 3 ha), năng suất đạt trên 35 tạ/ha.

- Đề xuất được giải pháp kỹ thuật chính đế bảo tồn, duy trì, khai thác và phát triến có hiệu quả giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương tại tỉnh Quảng Ngãi trong giai đoạn tiếp theo.

Nội dung nghiên cứu chính

1.   Nội dung 1. Điều tra, phân tích, đánh giá hiện trạng canh tác, sản xuất và thu thập, đánh giá nguồn gen giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương tại Quảng Ngãi.

2. Nội dung 2. Đánh giá đa dạng nguồn gen và xây dựng lý lịch giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương tại Quảng Ngãi

3. Nội dung 3. Nghiên cứu phục tráng giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương tại Quảng Ngãi.

4. Nội dung 4. Đánh giá khả năng chống chịu với sâu, bệnh hại của giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương

5. Nội dung 5. Xây dựng mô hình trình diễn giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương mới phục tráng.

6. Nội dung 6. Xây dựng quy trình bảo tồn, lun giữ nguồn gen và đề xuất giải pháp bảo tồn, duy trì, khai thác và  phát triển có hiệu quả giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương tại tỉnh Quảng Ngãi trong giai đoạn tiếp theo.

7. Nội dung 7. Hội thảo đầu bờ, đào tạo cán bộ kỹ thuật phục tráng, nhân giống và tập huấn cho nông dân kỹ thuật sản xuất thâm canh giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương đạt năng suất, chất lượng cao.

Lĩnh vực nghiên cứu 40103. Cây lương thực và cây thực phẩm
Phương pháp nghiên cứu

− Tiếp cận theo quan điểm kế thừa:

+ Thu thập các thông tin, kế thừa các số liệu sẵn có từ các cơ quan chức năng, cơ quan chuyên môn và một số địa phương trong tỉnh, trên cơ sở đó nhận thức đầy đủ hơn vấn đề thực tiễn sản xuất đang đặt ra và tiến hành phân tích, đánh giá những ưu điểm và tồn tại trong lĩnh vực nghiên cứu; nghiên cứu các qui trình khảo nghiệm đã được Bộ NN và PTNT ban hành để đặt ra nội dung nghiên cứu phù hợp, xây dựng tiến độ thực hiện nhằm giải quyết các mục tiêu của đề tài; nghiên cứu các định mức kinh tế kỹ thuật liên quan đến nội dung dự kiến triển khai để dự toán kinh phí thực hiện đề tài.

+ Kế thừa những kết quả nghiên cứu trong tỉnh, trong và ngoài nước, các kết luận, đánh giá từ thực tiễn sản xuất của các tổ chức, cá nhân làm công tác quản lý, chuyên môn thuộc lĩnh vực đề tài quan tâm để làm nền tảng cho việc xác định các luận cứ, định hướng nghiên cứu, chọn địa điểm triển khai, lựa chọn phương pháp nghiên cứu hợp lý, thiết kế thí nghiệm, đề xuất giải pháp kỹ thuật thực hiện đề tài.

+ Đặc biệt là sự kế thừa kết quả phục tráng giống nếp Ngự do Trung tâm giống của tỉnh thực hiện năm 2018 để bổ sung vào nguồn vật liệu nghiên cứu cho đề tài.

− Trên quan điểm cộng đồng: Tổng kết các kiến thức và tập quán canh tác của người nông dân hiện đang sản xuất hai giống lúa nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương trên địa bàn nghiên cứu. Trên cơ sở đó sẽ xác định những yếu tố hạn chế, đề xuất hướng nghiên cứu hợp lý, đưa ra các biện pháp để người nông dân dễ tiếp cận, dễ áp dụng vào sản xuất có hiệu quả, ít ảnh hưởng đến môi trường, có lợi cho cộng đồng.

- Tiếp cận theo quan điểm vùng sinh thái: Lựa chọn vùng trồng tập trung canh tác cây lúa nếp Ngự và nếp Cút để tiến hành các thực nghiệm nhằm đánh giá độ đồng đều về hình thái, các tính trạng nông sinh học và năng suất. Từ đó, có thể duy trì nguyên bản chất, đặc tính đặc trưng vốn có của giống nếp Ngự và nếp Cút tại Quảng Ngãi. Vì vậy, kết quả nghiên cứu sẽ có giá trị ứng dụng cao và phù hợp với mục tiêu.

− Trong quá trình thực hiện đề tài có sự phối hợp đánh giá giữa Trường với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ngãi và các đơn vị chức năng thuộc Sở.

Kết quả dự kiến

Dạng I: Mầu (model, maket); Sản phẩm ợ.à hàng hoá, có thể được tiêu thụ trên thị trường); Vật liệu; Thiết bị, máy móc; Dây chuyền công nghệ; Giống cây trồng; Giống vật nuôi và các loại khác;

Tên sản phẩm cụ thể và chỉ tiêu chất lượng chủ yếu của sản phẩm

Đơn vị đo

                           Mức chất lượng

Dự kiến số lượng/quy mô sản phẩm tạo ra

           Cần đạt

Mẫu tương tự (theo các tiêu chuẩn mới nhất)

    Trong nước

Thế giới

Giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương sau phục tráng (giống gốc)

   Kg

Hạt giống cấp SNC

Theo QCVN 01-54: 2011/BNNPT NN

 

300 kg/ giống X 2 giống

Hạt giống cấp NC

600 kg/ giống X 2 giống

Dạng II: Nguyên lý ứng dụng; Phương pháp; Tiêu chuẩn; Quy phạm; Phần mềm máy tính; Bản vẽ thiét kế; Quy trình công nghệ; Sơ đồ, bản đồ; số liệu, Cơ sở dữ liệu; Báo cáo phân tích; Tài liệu dự báo (phươngpháp, quy trình, mô hình,...); Đề án, qui hoạch; Luận chứng kinh tế- kỹ thuật, Báo cáo nghiên cứu khả thi và các sản phẩm khác

TT

Tên sản phẩm

Yêu cầu khoa học cần đạt

Ghi chú

1

Bộ dữ liệu điều tra

1.1

Báo cáo chuyên đề kết quả điều tra, đánh giá hiện trạng canh tác, sản xuất nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương tại Quảng Ngãi

  • Mô tả và phân tích khoa học, chính xác toàn bộ thực trạng sản xuất giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương;
  • Đánh giá được điểm mạnh và điểm yếu trong sản xuất hai giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương.

01 báo cáo

1.2

Bảng mô tả giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương tại Quảng Ngãi

Mô tả nguồn gốc cây trồng, định danh loài, đặc điểm hình thái, nông học của giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương khoa học, chính xác

Lý lịch hai giống (mỗi giống 01 báo cáo)

2

Mô hình trình diễn giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương sau phục tráng (mỗi giống 01 mô hình)

Mô hình sản xuất thâm canh nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương

- Diện tích: 03 ha/mô hình;
- Năng suất trên 35 tạ/ha;
- Sản lượng trên 10,5 tấn.

Mỗi giống 01 mô hình

3

Báo cáo thực hiện mô hình

Xây dựng tài liệu phân tích, đánh giá kết quả thực hiện mô hình sản xuất thâm canh nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương với năng suất trên 35 tạ/ha, tổng sản lượng đạt 21 tấn

01 báo cáo

4

Hướng dẫn kỷ thuật phục tráng hai giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương

Xây dựng tài liệu hướng dẫn kỹ thuật phục tráng giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương phù hợp với điều kiện canh tác tại địa phương.

01 hướng dân kỹ thuật

5

Hướng dẫn kỹ thuật sản xuất thâm canh nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương đạt năng suất, chất lượng cao

Xây dựng tài liệu hướng dẫn kỹ thuật sản xuất thâm canh nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương phù họp với điều kiện canh tác tại địa phương.

6

Đề xuất giải pháp bảo tồn, duy trì, khai thác và phát triển có hiệu quả giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương tại tỉnh Quảng Ngãi

Báo cáo chuyên đề “Giải pháp bảo tồn, duy trì, khai thác và phát triển có hiệu quả giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương tại tỉnh Quảng Ngãi trong giai đoạn tiếp theo.

01 bản kiến nghị phù hợp điều kiện thực tế

7

Báo cáo tổng hợp, báo cáo tóm tắt kết quả thực hiện đề tài

Phân tích, đánh giá kết quả nghiên cứu, rút ra kết luận xác đáng và có những kiến nghị thiết thực với tỉnh để bảo tồn, duy trì, khai thác và phát triển có hiệu quả giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương.

02 báo cáo phản ánh đầy đủ, chính xác, trung thực kết quả thực hiện nhiệm vụ, được hội đồng nghiệm thu cơ sở thông qua.

Dạng III: Bài báo; Sách chuyên khảo và các sản phẩm khác

  SỐ TT

    Tên sản phẩm

   Yêu cầu khoa học cần đạt

Dự kiến nộ dungi công bố (Tạp chí, Nhà xuất bản)

    Ghi chú

1

Bài báo

01 hoặc 02 bài báo đăng trên Bản tin KHCN tỉnh Quảng Ngãi

Đăng trên Bản tin KHCN tỉnh Quảng Ngãi

 

01 hoặc 02 bài báo đăng trên tạp chí nước ngoài

Tạp chí nước ngoài

2

Đào tạo và tập huấn kỹ thuật

- Đào tạo 04 kỹ thuật viên hiểu về kỹ thuật phục tráng và bảo tồn nguồn gen giống nếp Ngự Sa Huỳnh và nếp Cút địa phương

 

 

3

Phim và tư liệu ghi lại hoạt động của đề tài

- Phản ánh được toàn bộ quá trình thực hiện đề tài.

- Được Hội đồng nghiệm thu cơ sở thông qua.

 

 

 

Thời gian bắt đầu 5/10/2022
Thời gian kết thúc 5/12/2025
Từ khóa Nếp Ngự; Nếp Cút; Bảo tồn; Nguồn gen
* Ghi chú: để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ:

Trung tâm Chuyển đổi số và Đổi mới sáng tạo tỉnh Quảng Ngãi

Địa chỉ:118 Hùng Vương, Phường Nghĩa Lộ, tỉnh Quảng Ngãi

Điện Thoại:0255 3 718 167