Xem thông tin nhiệm vụ KHCN đang tiến hành
Tên nhiệm vụ Phân lập nấm Trichoderma sp. từ bã thải trồng nấm bào ngư tại Quảng Ngãi và ứng dụng sản xuất phân hữu cơ vi sinh để phục vụ chuyển giao công nghệ và giảng dạy tại Trường Đại học Phạm Văn Đồng.
Mã số nhiệm vụ 03/2022/ĐTKHCNCS
Tổ chức chủ trì Trường Đại học Phạm Văn Đồng
Cơ quan chủ quản Trường Đại học Phạm Văn Đồng tỉnh Quảng Ngãi
Cấp quản lý nhiệm vụ Cấp cơ sở
Chủ nhiệm nhiệm vụ Nguyễn Minh Cần
Đồng chủ nhiệm
Cán bộ phối hợp

TS. Lê Thị Thính;

TS. Nguyễn Thị Tường Vy;

ThS. Trần Ngọc Hải;

ThS. Trương Thị Thảo 

Mục tiêu

- Phân lập được các chủng nấm Trichoderma sp. từ bã thải trồng nấm bào ngư

- Tuyển chọn được chủng nấm Trichoderma sp. có khả năng ức chế các loại nấm gây bệnh vùng rễ từ các chủng đã phân lập.

- Xây dựng thành công quy trình sản xuất chế phẩm nấm Trichoderma

- Xây dựng thành công quy trình sản xuất phân hữu cơ vi sinh từ bã thải trồng nấm bào ngư phối hợp với phân chuồng.

Nội dung nghiên cứu chính

Nội dung 1: Nghiên cứu tổng quan vấn đề nghiên cứu

Mục đích: Tổng quan về vấn đề nghiên cứu dựa trên các tài liệu khoa học: sách, tạp chí khoa học trên Internet để làm rõ đặc điểm sinh học của Trichoderma và khái quát tình hình nghiên cứu về  Trichoderma cũng như việc sản xuất phân hữu cơ vi sinh trong và ngoài nước.

Nội dung 2: Thu mẫu và phân lập Trichoderma  từ bã thải trồng nấm bào ngư

Mục đích: nhằm phân lập ít nhất 30 chủng nấm Trichoderma từ bã thải trồng nấm bào ngư từ các trại nấm trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi và khẳng định thông qua việc định danh hình thái; bước đầu sàn lọc các chủng có tiềm năng thông qua hoạt tính phân giải cellulose và chitin, cụ thể gồm các công việc như sau:

Công việc 1: Thu mẫu và phân lập Trichoderma

Công việc 2: Định danh chủng dựa trên phương pháp hình thái

Công việc 3: Xác định hoạt tính cellulase của các chủng phân lập

Công việc 4: Xác định hoạt tính chitinase của các chủng phân lập

Thời gian: 5 tháng.

Nội dung 3: Tuyển chọn dòng nấm Trichoderma sp. đối kháng với một số nấm gây bệnh ở vùng rễ

Mục đích: Phân lập một số chủng nấm bệnh gây hại chủ yếu từ các cây trồng chính tại Quảng Ngãi, gồm các chi nấm Fusarium, Rhizoctonia và Phytophthora từ các cây họ đậu, ớt, ngô,

Công việc 1: Phân lập các chủng Fusarium, Rhizoctonia và Phytophthora

Công việc 2: Xác định khả năng đối kháng Fusarium, Rhizoctonia và Phytophthora của các chủng nấm Trichoderma đã phân lập.

Nội dung 4: Định danh các chủng có tiềm năng bằng phương pháp sinh học phân tử

Mục đích: xác định chính xác tên loài của các chủng Trichoderma có tiềm năng bằng phương pháp sinh học phân tử để làm cơ sở công bố thành phần trong chế phẩm.

Nội dung 5: Xây dựng quy trình sản xuất chế phẩm nấm Trichoderma sp.

Mục đích: thực hiện tối ưu hóa các nguồn cơ chất rẻ tiền để sản xuất được chế phẩm Trichoderma thương mại đồng thời có thể sử dụng làm giống để phân hữu cơ vi sinh ở thí nghiệm tiếp theo.

Công việc 1: Tối ưu hóa nguồn C

Công việc 2: Tối ưu hóa nguồn N

Công việc 3: Tối ưu hóa thành phần khoáng chất

Công việc 4: Tối ưu hóa pH và nhiệt độ

Nội dung 6. Xây dựng quy trình sản xuất phân hữu cơ vi sinh từ bã thải trồng nấm bào ngư

Mục đích: nghiên cứu xây dựng quy trình sản xuất phân hữu cơ vi sinh Trichoderma từ bã phải trồng nấm bào ngư phối trộn với phân chuồng.

Công việc 1: Xác định các công thức ủ phân tối ưu.

Công việc 2: Thử nghiệm phân thành phẩm trên một số loại rau ăn lá ngắn ngày.

Lĩnh vực nghiên cứu 4. Khoa học nông nghiệp
Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp thu mẫu

Mẫu thu tại hiện trường được cho vào bình chứa vô trùng và mang về phòng thí nghiệm, bảo quản ở 4oC cho đến khi xử lý (không quá 3 ngày). Các mẫu phân lập Trichoderma được thu từ trại trồng nấm bào ngư tại Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Các mẫu phân lập Rhizoctonia và Fusarium được phân lập từ mẫu đất và một số cá thể cây nhiễm bệnh (cây họ đậu, rau, măng tây, lúa) tại các huyện đồng bằng trên địa bàn Quảng Ngãi.

Phương pháp phân lập vi khuẩn

  • Phương pháp phân lập và định danh hình thái Trichoderma

            Trichoderma được phân lập bằng phương pháp cấy trãi trên môi trường chọn lọc TSM có chứa các chất ức chế khuẩn và các loại vi nấm khác là rose bengal, cloramphenicol, pentachloronitrobenzene và p-dimethylaminobenzenediazo sodium sulfonate. Chủng nấm sau đó được làm thuần trên môi trường PDA. Trichoderma được định danh sơ bộ thông qua hình thái khuẩn lạc và hình thái bào tử.

  • Phương pháp phân lập một số chủng nấm bệnh: sử dụng môi trường có chất ức chế chọn lọc phù hợp cho từng loại

Phương pháp đánh giá khả năng sinh enzyme

            Khả năng sinh enzyme cellulase và chitinase được đánh giá thông qua đường vòng tan CMC và chitin bằng phương pháp khuếch tán đĩa thạch.

Phương pháp đánh giá khả năng đối kháng nấm bệnh

            Khả năng ức chế nấm bệnh được đánh giá bằng phương pháp đồng nuôi cấy trên đĩa thạch PDA và quan sát đo đường kính của tản nấm gây bệnh.

Phương pháp định danh sinh học phân tử

            Các chủng nấm Trichoderma  có tiềm năng được định danh bằng phương pháp sinh học phân tử thông qua giải trình tự ITS trên rDNA và tra cứu đối chiếu với GENEBANK bằng công cụ BLAST.

Đánh giá mật độ bào tử nấm Trichoderma

            Mật độ bào tử nấm được xác định thông qua phương pháp đếm dưới kính hiển vi bằng buồng đếm hồng cầu. Các nghiệm thức tối ưu hóa sản xuất sản xuất chế phẩm và phân hữu cơ vi sinh được đánh giá mật độ bào tử hữu hiệu để so sánh số lượng bào tử nấm hình thành.

Phương pháp xử lý số liệu

            Số liệu thí nghiệm được xử lý thống kê mô tả (tính trung bình, độ lệch chuẩn) và xử lý ANOVA một nhân tố bằng phần mềm Graph Prism 8.3.0.

Kết quả dự kiến

- 05 báo cáo chuyên đề

- 01 báo cáo tổng kết

- 01 bài báo đăng tạp chí khoa học chuyên ngành

- Bộ sưu tập ít nhất 30 chủng nấm Trichoderma trong đó ít nhất có 2 chủng có tiềm năng sử dụng làm phân bón vi sinh/chế phẩm vi sinh.

Thời gian bắt đầu 1/4/2022
Thời gian kết thúc 30/4/2024
Từ khóa Nấm bào ngư; Phân hữu cơ; Chuyển giao công nghệ
* Ghi chú: để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ:

Trung tâm Chuyển đổi số và Đổi mới sáng tạo tỉnh Quảng Ngãi

Địa chỉ: 118 Hùng Vương, TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi

Điện Thoại: